Phan Thị Hiền, "Mở thông dạ dày bằng nội soi", Các quy trình kĩ thuật nhi khoa thường gặp, NXB Y Học, 2017 (trang 394-395)

I. ĐẠI CƯƠNG

Nội soi cầm máu bằng clip trong cháy máu tiêu hóa là một kĩ thuật sử dụng

kẹp kim loại để cầm máu trong nội soi tiêu hóa có hiệu qủa cao, ít tai biến.

II. CHỈ ĐỊNH

Xuất huyết tiêu hóa trên không do giãn tĩnh mạch thực quản, xuất huyết tiêu

hóa dưới có quan sát thấy mạch máu.

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

1. Chống chỉ định tuyệt đối

- Trụy tim mạch, suy hô hấp

- Thủng ruột, viêm phúc mạc

- Chấn thương đốt sống cổ

- Viêm đại tràng cấp tính

2. Chống chỉ định tương đối

- Mới phẫu thuật tiêu hóa (1 tháng), tắc ruột

- Bệnh rối loạn đông máu, giảm tiểu cầu nặng

- Nhiễm trùng cấp tính nặng tại ruột

- Giãn ruột do ngộ độc

- Phình động mạch chủ bụng

IV. CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện qui trình kĩ thuật

Nhóm nội soi (01 bác sĩ và 03 điều dưỡng), nhóm gây mê (01 bác sĩ và 02 kĩ

thuật viên gây mê).

2. Phương tiện

01 hệ thống nội soi tiêu hóa, bộ bắn clip, 01 máy thở và phương tiện gây mê

hồi sức.

3. Người bệnh

Khám lâm sàng, khai khác tiền sử nội soi, phẫu thuật, giải thích nguy cơ,

nhịn ăn uống. Đặt ống thông hút dịch dạ dày. Làm sạch đại tràng (nếu soi đại

tràng).

4. Hồ sơ bệnh án

Phiếu chỉ định nội soi tiêu hóa can thiệp cầm chảy máu, giấy cam đoan, 01

bệnh án kèm theo bộ xét nghiệm thông qua mổ và các xét nghiệm khác (nếu có).

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH (thời gian khoảng 60-90 phút)

1. Kiểm tra hồ sơ 15 phút

2. Kiểm tra người bệnh 15 phút

3. Thực hiện kĩ thuật 30-60 phút

Gây mê nội khí quản (nếu xuất huyết tiêu hóa trên).

Nội soi tiêu hóa xác định chính xác tổn thương gây chảy máu.

Kĩ thuật cầm máu bằng kẹp kim loại (clip) :

+ Lắp kẹp kim loại vào dụng cụ bắn.

+ Luồn dụng cụ qua kênh can thiệp.

+ Phát hiện chính xác điểm chảy máu.

+ Xác định chính xác vị trí đặt clip.

+ Mở rộng toàn bộ clip.

+ Đưa dụng cụ clip gần đèn nội soi nhất

+ Bắn clip, mỗi lần bắn một hoặc nhiều clip.

VI. THEO DÕI

- Theo dõi biểu hiện: toàn trạng, tim mạch, hô hấp, tri giác, nôn máu, ỉa máu,

đau bụng, chướng bụng, nuốt khó, đau ngực ...

VII. XỬ TRÍ TAI BIẾN

- Chảy máu : Cầm máu qua nội soi, mời hội chẩn ngoại và hồi sức cấp cứu,

xét nghiệm máu nếu diễn biến nặng.

- Thủng : kẹp clip và mời hội chẩn ngoại, chụp X quang, siêu âm.

Ghi chú

- Không để kẹp kim loại va vào thành ruột trong quá trình đẩy ra ngoài.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Gershman G (2012). “Therapeutic upper GI endoscopy”, Practical pediatric

gastrointestinal endoscopy, (2), 82-103.

2. 3. Victor L.F (2008), “Gastrointestinal Endoscopy”, Pediatric gastrointestinal

desase, 2(1), 1259-1348.